ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΑΠΟΛΙΘΩΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΝΕΑ ΠΕΡΑΜΟ

 Μέσα σε μια σακούλα με κοχύλια που μάζευε η κόρη μου από την περιοχή μεταξύ της παραλίας του ''ΔΕΣΠΟΤΗ'' και του χειμάρρου (Νέα Πέραμο Δημος Παγγαιου Καβαλας),ανακάλυψα κάτι το οποίο δεν έμοιαζε με κοχύλι αλλά με θύμιζε δόντι.

Μάλιστα το κοινοποίησα και στο facebook για μια αρχική αναζήτηση όπου και προέκυψε από ψαγμένους φίλους οι μοιάζει με παλαιολιθικό δόντι θηλαστικού.

Απέστειλα φωτογραφικό υλικό του δοντιού στο Υπουργείο Πολιτισμού,στο τμήμα Παλαιοντολογίας και σε λίγες ημέρες (19/03/2021) έλαβα ηλεκτρονική απάντηση από την ΕΦΟΡΙΑ ΠΑΛΑΙΟΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑΣ-ΣΠΗΛΑΙΟΛΟΓΙΑΣ .

Παρακάτω η αρχική εκτίμηση βάση των φωτογραφιών

Το τεράστιο ενδιαφέρον των φίλων αλλά και επειδή σαν ανήσυχο πνεύμα που είμαι ήθελα τα απολιθώματα να ''πιάσουν τόπο''. Ετσι λοιπόν απευθύνθηκα στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης,στο τμήμα Παλαιοντολογίας - Γεωλογίας -Ανθρωπολογίας με την σκέψη ότι θα τα χαρίσω για μελέτη στους ειδικούς και στους φοιτητές των σχολών αν φυσικά ήταν κάποιο αξιόλογο απολίθωμα.

Πράγματι μέσα στις επόμενες ημέρες υπήρξε επικοινωνία με την κ,Eυαγγελία ΤΣΟΥΚΑΛΑ- Καθηγήτρια Γεωλόγος-Βιολόγος- Δρ. Παλαιοντολογίας και Διευθύντρια Μουσείου Γεωλογίας- Παλαιοντολογίας-Παλαιοανθρωπολογίας στο Τμήμα Γεωλογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο.Αφου μοιραστήκαμε τις πληροφορίες σχετικά με το δόντι,με προέτρεψε να κάνω μια επιτόπια έρευνα και εγώ μήπως και βρω κάτι που να σχετίζεται με το δόντι.

Εκείνο το απόγευμα όσοι με είδαν να ψάχνω στην παραλία δεν φαντάζομαι γιατί θα με πέρασαν...Όμως η έρευνα είχε σαν αποτέλεσμα να βρω ένα μεγάλο και χοντρό κόκκαλο,το οποίο φαινόταν ότι ήταν αρκετών ετών,αλλά θεωρούσα λίγες τις πιθανότητες να σχετιζόταν με το δόντι.Όμως επειδή στην ζωή όλα είναι πιθανά το έκανα πακέτο και μαζί με το δόντι το έστειλα στην κ.Τσουκαλά για την επιστημονική πλέον έρευνα και μελέτη.

Οι ημέρες πέρασαν και στα μέσα του Απριλίου τηλεφωνικά η κ.Τσουκαλά με ανακοινώνει ότι το δόντι και το οστό είναι από το ίδιο ζώο .Τεράστια χαρά αλλά και έκπληξη για μένα.Αφού μιλήσαμε για τα επόμενα βήματα μου στάλθηκε σήμερα (26/04/2021) οι ακριβείς πληροφορίες που σχετίζονται με τα απολιθώματα .

Παρακάτω οι πληροφορίες όπως μου τις έστειλε η κ.Τσουκαλά

NPK:  Nea Peramos Kavala
Class Mammalia Linnaeus, 1758 (Θηλαστικά)
Order Artiodactyla Owen, 1848 (Αρτιοδάτυλα)
Family Bovidae Gray, 1821 (Βοοειδή)
Bos primigenius Bojanus, 1827 

Το Πρωτόγονο Βόδι

Το πρωτόγονο βόδι είναι ένα μεγάλο τυπικό μηρυκαστικό ζώο ασιατικής προέλευσης και δεν απαντάται αρτίγονο, αν και το τελευταίο θηλυκό εξαφανίστηκε μόλις το 1627, στην Πολωνία. Έζησε κατά το Πλειστόκαινο - Ολόκαινο στην Ευρώπη. Το είδος εξαφανίστηκε ως συνέπεια του κυνηγιού και εξαιτίας της απώλειας του φυσικού του περιβάλλοντος, αφού έβοσκαν μεγαλύτερα κοπάδια εξημερωμένων βοοειδών. Η αναπαράστασή του είναι γνωστή από τα σκελετικά του κατάλοιπα, τις απεικονίσεις του σε σπήλαια της τελευταίας παγετώδους περιόδου (Lascaux Γαλλίας, Altamira Ισπανίας), τις περιγραφές του 16ου αι. και τα κλασικά κείμενα των Τάκιτου, Ιουλίου Καίσαρα και Πλινίου. Οι απεικονίσεις του είναι συχνές στους αρχαίους πολιτισμούς Ασσυρίων, Αιγυπτίων και Ελλήνων.

Στο πρωτόγονο βόδι υπήρχε έντονος φυλετικός διμορφισμός. Το ύψος του αρσενικού στον ώμο κυμαινόταν από 1,5 - 2 μ. και είχε χοντρότερα και μακρύτερα κέρατα από τα θηλυκά, τα οποία ήταν πιο μικρόσωμα, με σκελετικά στοιχεία, κυρίως μεταπόδια, μικρότερα και πιο λεπτά από τα αρσενικά.

 Όσον αφορά στο περιβάλλον στο οποίο ζούσε, κατά τη διάρκεια του Ολοκαίνου μεγάλα τμήματα της Ευρώπης ήταν καλυμμένα από δάση τα οποία άρχισαν να εξαφανίζονται σταδιακά στους ιστορικούς χρόνους (στην Κεντρική και Δυτική Ευρώπη του 18ου αιώνα). Τα άγρια βόδια τρέφονταν με γρασίδι και φυτά, το χειμώνα με βελανίδια και κλαδιά από θάμνους και δέντρα. Ζούσαν σε ανοικτό περιβάλλον, στέπα, αλλά περιορίστηκαν σε έλη και ελώδη δάση όπου δεν υπήρχε ανταγωνισμός από το βίσωνα, το άγριο άλογο κ.α. αλλά και λιγότερη πίεση από το κυνήγι. Τα άγρια βόδια ζούσαν σε πιο υγρά ανοικτά δάση σε ήπιο θερμό ή δροσερό κλίμα, ενώ ο ευρωπαϊκός βίσωνας σε πιο ξηρά μέρη.

Στην Ελλάδα, το πρωτόγονο βόδι εντοπίζεται στις παλαιοντολογικές θέσεις δεκάδων ή και εκατοντάδων χιλιάδων ετών: στο Σπήλαιο του Αγίου Γεωργίου Κιλκίς (¨ανω Πλειστόκαινο, Σπήλαιο Πετραλώνων Χαλκιδικής (Μέσο Πλειστόκαινο), κοιλάδα Πηνειού (Θεσσαλία) και Αλιάκμονα (Μακεδονία), Μεγαλόπολη (Πελοπόννησος), Σπήλαιο Λουτρών Αλμωπίας και Κατάφυτο Δράμας και στις αρχαιολογικές θέσεις της Παλαιολιθικής και νεότερης εποχής: Αργολίδα –Φράγχθι, Αττική – Σπηλιά του Κίτσου, Θεσσαλία – Άργισσα, Ήπειρο – Ασπροχάλικο, Καπνόφυτο Δράμας και τώρα πρώτη φορά στην περιοχή της Καβάλας, στη Νέα Πέραμο κ.α..

Αντιστοιχα το Δελτιο Τυπου που απεστειλα και γω: 

Στα ίχνη του προϊστορικού βοδιού στην Νέα Πέραμο

 

Σημαντική ανακάλυψη στην παραλία της Νέας Περάμου έγινε από τον Πρόεδρο της Κοινότητας Γεράσιμο Ζουμπλιό: δύο απολιθώματα χιλιάδων ετών (ένας γομφίος και ένα τμήμα οστού) που δηλώνουν την παρουσία του προϊστορικού βοδιού (Bos primigenius) στην περιοχή. 

 

Ο εντοπισμός των δυο απολιθωμάτων έγινε τυχαία στην παραλιακή ζωνη της Νέας Περάμου του Δήμου Παγγαίου Καβάλας και άμεσα υπήρξε επικοινωνία του κ.Ζουμπλιού αρχικά με το Υπουργείο Πολιτισμού και μετέπειτα με το Μουσείο Γεωλογίας - Παλαιοντολογίας -Ανθρωπολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και την διευθύντρια του κ.Τσουκαλά.Τα απολιθώματα στάλθηκαν στο Μουσειο Γεωλογίας - Παλαιοντολογίας - Ανθρωπολογίας και μελετήθηκαν από την κ.Ευαγγελία Τσουκαλά και τους συνεργάτες της από όπου προέκυψαν και οι παρακάτω πληροφορίες.

 

Το πρωτόγονο βόδι είναι ασιατικής προέλευσης και δεν απαντάται αρτίγονο, αν και το τελευταίο θηλυκό εξαφανίστηκε μόλις το 1627, στην Πολωνία. Έζησε κατά το Πλειστόκαινο - Ολόκαινο στην Ευρώπη. Το είδος εξαφανίστηκε ως συνέπεια του κυνηγιού και εξαιτίας της απώλειας του φυσικού του περιβάλλοντος, αφού έβοσκαν μεγαλύτερα κοπάδια εξημερωμένων βοοειδών. Η αναπαράστασή του είναι γνωστή από τα σκελετικά του κατάλοιπα, τις απεικονίσεις του σε σπήλαια της τελευταίας παγετώδους περιόδου (Lascaux Γαλλίας, Altamira Ισπανίας), τις περιγραφές του 16ου αι. και τα κλασικά κείμενα των Τάκιτου, Ιουλίου Καίσαρα και Πλινίου. Τα άγρια βόδια τρέφονταν με γρασίδι και φυτά, το χειμώνα με βελανίδια και κλαδιά από θάμνους και δέντρα. Ζούσαν σε ανοικτό περιβάλλον, στέπα, αλλά περιορίστηκαν σε έλη και ελώδη δάση όπου δεν υπήρχε ανταγωνισμός από το βίσωνα, το άγριο άλογο κ.α. αλλά και λιγότερη πίεση από το κυνήγι. 

 

Στην Ελλάδα, το πρωτόγονο βόδι εντοπίζεται στις παλαιοντολογικές θέσεις: Σπήλαιο Αγίου Γεωργίου Κιλκίς, Πετραλώνων (Μέσο Πλειστόκαινο), κοιλάδα Πηνειού (Θεσσαλία) και Αλιάκμονα (Μακεδονία), Μεγαλόπολη (Πελοπόννησος), Σπήλαιο Λουτρών Αλμωπίας και Κατάφυτο Δράμας και στις αρχαιολογικές θέσεις της Παλαιολιθικής και νεότερης εποχής: Αργολίδα –Φράγχθι, Αττική – Σπηλιά του Κίτσου, Θεσσαλία – Άργισσα, Ήπειρο – Ασπροχάλικο, Καπνόφυτο Δράμας κ.α..

Στην περιοχή της Καβάλας τα ευρήματα προϊστορικών θηλαστικών της Νέας Περάμου ακολουθούν αυτά που εντοπίστηκαν παλαιότερα στον Ξεριά (κοντά στη Χρυσούπολη) και ανήκουν στον αρχαϊκό ελέφαντα, στον μεγαλόκερο και σε απολιθωμένη χελώνα ηλικίας περίπου 200.000 ετών. Τα απολιθώματα δίνουν στοιχεία για το παρελθόν και τη γνώση της Φυσικής Ιστορίας μιας περιοχής σε βάθος χιλιάδων ή εκατοντάδων χιλιάδων ετών όταν επικρατούσαν ευνοϊκές συνθήκες για την επιβίωση των ζώων αυτών. 

 

Το αμέσως επόμενο βήμα είναι η έκθεση των δειγμάτων με αντίστοιχο πληροφοριακό υλικό στα Ελληνικά και Αγγλικά με την εποπτεία του Μουσείου Γεωλογίας - Παλαιοντολογίας- Παλαιοανθρωπολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης στην Νέα Πέραμο σε χώρους της Κοινότητας όπως το παλιό Δημαρχείο Ελευθερών η το Παλιό Τελωνείο/Γραφείο Πληροφοριών .

 

Μέσα από το Δ.Τ. θέλουμε σαν κοινότητα Νέας Περάμου να ευχαριστήσουμε την διευθύντρια του Μουσείου Γεωλογίας - Παλαιοντολογίας- Παλαιοανθρωπολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Ευαγγελία Τσουκαλά για την μέχρι τώρα συνεργασία μας και τα αποτελέσματα που έφερε και θα φέρει για την κοινότητα μας αλλά και την ευρύτερη περιοχή.