Κυριακή 25 Απριλίου 2021

Το παλιό λατομείο μυλόπετρας στην παραλία Καριανης

 


Λίγο μετά το αλιευτικό καταφύγιο στην παραλία Κάριανης- Ορφανίου, ένας παράλληλος με την θάλασσα βράχος μήκους 400μετρων περίπου μας αποκαλύπτει ένα πολύ παλιό λατομείο μυλόπετρας στο οποίο υπάρχουν 100δες κυκλικές οπές που μας δείχνουν την δραστηριότητα των παλιότερων κατοίκων της περιοχής σε ότι αφορά την εξόρυξη τους.
Το λατομείο φαίνεται καλύτερα καθώς η διάβρωση των ακτών με την ''εξαφάνιση'' της αμμουδιάς αλλά και η χαμηλή στάθμη της θάλασσας κάποιες ημέρες μέσα στο έτος μας αποκαλύπτει πολλές εξορύξεις που δεν νομίζω να υπάρχουν στην περιοχή μας σε τόσο μεγάλο αριθμό.
Αυτό δείχνει ότι οι παλιότεροι κάτοικοι της περιοχής του Στρυμωνικού Κόλπου (δεν γνωρίζω πόσο παλιό μπορεί να ήταν το λατομείο) τις χρησιμοποιούσαν ως κύριο εργαλείο για την παραγωγή λαδιού,κρασιού και λοιπών αγροτικών προϊόντων που χρειαζόταν επεξεργασία.
 
 



 
Τα γεωλογικά στοιχειά των λατομείων της περιοχής είναι τα ακόλουθα.Το φυσικό κροκαλοπαγές λιθόδεμα είναι ασβεστικός ψαμμίτης.Οι κροκάλες,οι λαπύτες,τα χαλίκια,οι ψηφίδες και η άμμος είναι πετρώματα που προέρχονται απο θρυμμάτισμα άλλων πετρωμάτων και λέγονται θραυσματογενοι η κλασσικά πετρώματα.Η ιδιότητα τους να κατακάθονται στα νερά που τα μεταφέρουν τους δίδει και την ονομασία ιζηματογενών πετρωμάτων.Στην περίπτωση που οι κροκάλες,οι λαπύτες,τα χαλίκια,οι ψηφίδες και η άμμος συγκολληθούν με κάποια ορυκτή συνδετική ύλη η οποία και αυτή κατακάθεται στα νερά των ποταμών η της θάλασσας,σχηματίζονται τα αντίστοιχα πετρώματα,κροκαλοπαγή,λαπυτοπαγή,χαλικοπαγή και από την άμμο ψαμμίτες και αμμόλιθοι.Οι ψαμμίτες ανάλογα με την σύσταση υλικού που συνδέει τους κόκκους μεταξύ τους διακρίνονται στις παρακάτω κατηγορίες.
α)Ασβεστικοί ψαμμίτες
β)Ορθοχαλαζίτες
γ)Αργιλικοί ψαμμίτες
δ)Σιδηρομιγοί ψαμμίτες
Όλα τα παραπάνω λιθοδέματα έχουν μεγάλη αντοχή και σκληρότητα.Οι γεωλογικού σχηματισμοί της περιοχής είναι πλειοκαινικοί (ηλικίας δηλαδή 5 εκατομμυρίων ετών) με θαλάσσιες και υφάλμυρες αποθέσεις.Τα κυρία πετρώματα ειναι ψαμμίτες,μάργες,ασβεστόλιθοι και γύψος θαλάσσιου και υφάλμυρου περιβάλλοντος.
Το πέτρωμα της παράλιας είναι επί φυσικού κροκαλοπαγές λιθοδέματος.
Η ανόρυξη των Μυλόλιθων ήταν μια επίπονη διαδικασία καθώς με τα τεχνικά μέσα της εποχής (σφυρί καλέμι) έπρεπε να χαραχθεί ο κύκλος με την διάμετρο που χρειαζόταν,μερική διάνοιξη της οπής του άξονα και μετά κάθετη κοπή του κύκλου με βάση το πλάτος που ήθελαν και υπολογιζόταν στα 20 εως 40 εκατοστά συν περίπου άλλα 5.Οι χαράξεις πάνω στην επιφάνεια του λιθοδεματος άρχιζαν πάντα από κάποια Άκρη του νταμαριού ώστε να είναι δυνατή με πλατύ καλεμι,σφηνα και λοστό η από τα πλάγια οριζόντια αποκοπή του κάτου μέρους του πρώτου μυλολίθου.
Η κάθετη κοπή ήταν αρκετά επιπονη,Για κάθε μυλόλιθο διαμέτρου 1,20cm έπρεπε να πελεκηθεί αυλάκι μήκους 410cm,πλατους τουλάχιστον 10cm και βάθους 25-45cm.Ολα αυτά απαιτούσαν εργασία 3 ήμερων Ακολουθούσε η από τα πλάγια με τα εργαλεία που αναφέρονται παραπανω,οριζοντια αποκοπή του κάτω μέρους.Η κάθετη κοπή ήταν αρκετά επιπονη,Για κάθε μυλόλιθο διαμέτρου 120cm έπρεπε να πελεκηθεί αυλάκι μήκους 410cm,πλατους τουλάχιστον 10cm και βάθους 25-45cm.Ολα αυτά απαιτούσαν εργασία 3 ήμερων Ακολουθούσε η από τα πλάγια με τα εργαλεία που αναφέρονται παραπανω,οριζοντια αποκοπή του κάτω μέρους.Η κάθετη κοπή ήταν αρκετά επιπονη,Για κάθε μυλόλιθο διαμέτρου 1,20cm έπρεπε να πελεκηθεί αυλάκι μήκους 410cm,πλατους τουλάχιστον 10cm και βάθους 25-45cm.Ολα αυτά απαιτούσαν εργασία 3 ήμερων Ακολουθούσε η από τα πλάγια με τα εργαλεία που αναφέρονται παραπανω,οριζοντια αποκοπή του κάτω μέρους.
Περίπου ενα ποσοστό εως και 10% ειχε αποτυχημένη αποκόπη
Μετά την αποκοπή οι μυλόλιθοι επεξεργαζόταν επιτόπου με λείανση των πλευρών του ώστε να μην έχουν το παραμικρό ελάττωμα καθώς το κόστος μεταφοράς ήταν υψηλό.
Οι περισσότεροι μυλόλιθοι της περιοχής περίπου το 95% ζύγιζαν απο 700-1100 κιλά,είχαν διάμετρο από 100-120cm και πάχος 25-40cm ενώ το υπόλοιπο 5% είχε διάμετρο 30-40cm και πάχος 15-25cm.
 




Παρακαλώ σε κάθε αναδημοσίευση του ποστ από τρίτους,ας αναφερθεί το αρχικό άρθρο μου
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου